تاریخچه فشفشه در ایران

نویسنده مطلب : مدیر سیستم
1402/10/2
102
+ 1 | - 0

تاریخچه فشفشه در ایران

این روزها تا اسم فشفشه و ترقه را می شنویم به یاد چهارشنبه سوری می افتیم. و فکر می کنیم که در همین چند سال اخیر استفاده از فشفشه و ترقه در چهارشنبه سوری مرسوم شده است اما جالب است که بدانید چندین ده از استفاده ما ایرانی ها از فشفشه در چهارشنبه سوری می گذرد.

چهارشنبه سوری:

 همه ما تا حدودی با این رسم آشنا هستیم اما شاید کمتر با پیشینه آن آشنا باشیم تاریخچه این جشن از زمان زرتشت به ایران برمی‌گردد برخی آن را شکل تحول یافته‌ای از جشن سده می‌دانند. همچنین گذر از آتش را به داستان عبور سیاوش از آتش در شاهنامه مرتبط می‌دانند.

این جشن در ایران دارای تاریخ کهنی است که در نوشته‌های گذشته تعاریف مختلفی از آن شده است که حاکی از تغییر و تحولات این جشن در طی سال‌های گذشته است. مراسمات قاشق زنی، اجیل مشکل گشا و شال‌اندازی بعضی دیگر از رسم‌هایی هستند که به مرور ایجاد شده‌اند و هم اکنون متاسفانه کمتر دیده می‌شود

 به نظر می‌رسد که از دوران صفویه این جشن رواج داشته و نیز برگزاری مراسم چهارشنبه سوری مشابه با زمان حاضر از دوران قاجاریه شکل گرفته است. در همین زمان است که با تاثیر از فرهنگ‌های دیگر نوعی تغییر در این مراسم ایجاد شده است . در حقیقت به کارگیری ترقه از هنگام وارد کردن اسلحه به کشور رواج یافت، همچنین در ابتدا آتش سوزاندن و ترقه بازی ویژه مراسم شاهانه قاجاری بود.

 مادام کارلا سرنا در سفرنامه‌اش به عمومیت یافتن ترقه بازی چنین اشاره می‌کند : در نزدایرانیان هیچ چیز خوشایندتر از آتش بازی نیست هر رویداد خوشی با آتش کردن فشفشه‌ها جشن گرفته می‌شود آش بازی در صدر برنامه‌هاست حتی فقیرترین خانواده‌ها هم دست کم چند شاهی برای خرید ترقه پول خرج می‌کنند. مراسم آتش بازی همیشه در خیابان اصلی منتهی به قصر انجام می‌گیرد.

 عبدالله موصوفی در مورد برگزاری جشن چهارشنبه سوری در دوره قاجار و البته در درون خانه‌ها و در بین مردم می‌نویسد: چهارشنبه آخر سال در خانه‌ها آتش افروزی می‌کردند و زنها به این کار خیلی علاقه داشتند. مقداری بوته در یک سمت حیاط کوپهد می گذاشتند و آتش می‌زدند و از روی آنها می‌پریدند این جست و خیز دو سه بار تکرار می‌شد و این ذکر را هم در ضمن می‌گفتند: غم برو و شادی بیا سخت برو روزی بیا.

آیین رسمی:

مقامات هم برگزاری چهارشنبه سوری را در خانه‌هایشان جدی می‌گرفتند. در دوران حکومت پهلوی دوم چهارشنبه سوری وارد متون درسی هم شد. در سال ۱۳۳۰ در کتاب دوم دبستان درسی این متن آمده بود شب چهارشنبه سوری بچه‌ها از روی آتش می‌پریدند و می‌گفتند سرخی تو از من زردی من از تو.

با استقبال مردم از این مراسم برای اولین بار به صورت رسمی و گسترده مراسم چهارشنبه سوری در سال ۱۳۴۱ در استادیوم امجدیه برگزار شد در این مراسم که امجدیه چراغانی شده بود در یک مراسم نمایش گونه  هوشنگ شاه وسپاهیانش وارد میدان شده و پس از به آتش کشیدن مظهر زشتی ها ،مراسم نیایش برگزار کردند.دراین مراسم محمدرضا پهلوی و خانواده اش حضور داشتند. به این ترتیب یک گونه مراسم رسمی و حکومتی چهارشنبه سوری هم رایج شد.

برای اطلاع از انواع فشفشه و موارد استفاده از آن به مقاله بعدی را حتما بخوانید.

فروشگاه اسمان تم انواع متنوعی از فشفشه ها و لوام اتش بازی را به صورت عمده و خرده به فروش می رساند. برای اطلاع از قیمت و خرید فشفشه به قسمت فشفشه مراجعه کنید.

شاید به این محصولات علاقه مند باشید

نظر خود را بیان کنید